Zadajemy sobie często pytanie, czy i jak można elementy inteligentnego domu wykorzystać w mieszkaniu. Czy jest sens zainteresować się tematem kiedy mieszkamy w mieszkaniu? Bo nazwa może być nieco myląca, sugerując że chodzi tylko o domy. A powszechne przekonanie brzmi, że elementy inteligentnego zarządzania budynkiem trzeba zaplanować już na etapie projektowania domu, uwzględnić instalacje, miejsce na serwerownię i kable.
To przekonanie mija się z prawdą, a my wręcz zachęcamy do tego, aby wypróbować system w mieszkaniu, zobaczyć jakie elementy będą nam pasować, jak ze sobą współdziałają i móc potem wybudować wymarzony dom będąc już wyposażonym w tą wiedzę. Pozwoli to uniknąć wielu błędów, popełnianych przez początkujących inwestorów, którym wydaje się że pewne rozwiązania są ciekawe, ale potem okazują się w danym przypadku nieprzydatne. I pozwoli uniknąć dodatkowych kosztów instalacji i modułów samotnie mieszkających w ścianach i puszkach, bez celu i powodu do działania. Albo wręcz uniemożliwiających ręczne włączenie światła.
System bezprzewodowy?
Dlatego właśnie bardzo ciekawym i dobrym rozwiązaniem jest zainstalowanie systemu bezprzewodowego i skonfigurowanie go w mieszkaniu, nawet wynajmowanym, aby zapoznać się z modułami, stworzyć samodzielnie sceny pod kierunkiem doświadczonego instalatora, a potem zająć się ich samodzielnym rozbudowywaniem i modyfikacją zgodnie z rytmem życia i zwyczajami domowników.
System bezprzewodowy ma kilka wad, ale pozytywne cechy przeważają i czynią go bardzo ciekawym rozwiązaniem tymczasowym. A w większości przypadków także docelowym, bo kiedy elementy systemu są ze sobą dobrze spięte i skonfigurowane, nie trzeba nic zmieniać.
Znane i powszechnie wymieniane niedogodności systemu bezprzewodowego to głównie właśnie bezprzewodowość – komunikacja radiowa bywa czasem zawodna, co może przekładać się na problemy z włączeniem czy wyłączeniem urządzenia. Natomiast z doświadczenia wiemy, że systemy te są coraz doskonalsze i takie niedogodności nie pojawiają się już zbyt często, jeśli system jest dobrze skonfigurowany, wykorzystując asocjacje, odpowiednio stworzone sceny i scenariusze działania.
Dodatkowo, dzięki temu że system do komunikacji korzysta z uznanego na świecie i certyfikowanego standardu Z-Wave, możliwe jest dołączanie do niego także modułów innych producentów, które będą korzystać z centralki i zaprogramowanych scen na równi z elementami producenta.
Krążą też mity, że promieniowanie elektromagnetyczne szkodzi. Natomiast wiele badań zostało przeprowadzonych w tym zakresie i na razie nie udowodniono szkodliwego działania tych fal. Więcej na ten temat w artykule o ekologii.
Zasilanie systemu – baterie czy kable?
Drugim często wymienianym problemem systemów bezprzewodowych jest “gonienie z wiaderkiem baterii”, gdyż wiele elementów systemu jest zasilane bateryjnie. Prawda, że baterie się zużywają, trzeba je wymieniać. Natomiast nowoczesne układy skonstruowane są w taki sposób, aby zużywać jak najmniej energii, więc odpowiednie ich skonfigurowanie pozwala na wiele miesięcy ciągłej pracy. Niektóre układy mogą pracować na jednej baterii nawet ponad rok. A niektóre nowe moduły, jak np. Fibaro Heat Controller, czyli głowica kaloryfera, wyposażone są w pojemny akumulator, który można doładować na przykład przed rozpoczęciem sezonu grzewczego i cieszyć się komfortem przez wiele miesięcy.
System monitoruje poziom baterii urządzeń, pokazując ich stan na panelu, więc można sprawdzić która bateria jest do wymiany. Instalator może też skonfigurować powiadomienia o niskim stanie baterii, które użytkownik otrzyma na maila zanim czujka czy zamek w drzwiach odmówi posłuszeństwa. Dobrze skonfigurowany system pozwala na ustawienie indywidualnych i dobrze opisanych powiadomień, więc nie trzeba zastanawiać się które z urządzeń prosi o wymianę baterii.
System otwarty czy zamknięty na rozbudowę
Dobrze jest przy tym wybrać system, który jest otwarty, posiada możliwość integracji z zewnętrznymi systemami poprzez moduł “plug-inów”, oraz który posiada tak zwane API, czyli interfejs programistyczny do współpracy z innymi modułami.
To jest bardzo drogie i nie stać mnie
Panuje powszechne przekonanie, że systemy domu inteligentnego są bardzo drogie i jest to rozwiązanie wyłącznie dla ludzi bogatych. Ale jest to przekonanie nieprawdziwe, bo można wyposażyć dom czy mieszkanie w elementy domu inteligentnego już za kilka tysięcy złotych, co jest tylko ułamkiem ceny, jaką wydajemy na mieszkanie. A zapewniamy sobie w ten sposób nieco wygody, bezpieczeństwa i możemy poznać taki system, a potem dowolnie go rozbudowywać w miarę pozyskiwania funduszy.
Bezprzewodowy system domu inteligentnego możemy kupować “na raty”, inwestując w kolejne moduły jeśli pojawią się dodatkowe środki. Nie musimy wydawać dużo przy budowie czy remoncie domu lub mieszkania.
Zresztą najdroższą częścią bezprzewodowego systemu domu inteligentnego jest centralka, którą kupujemy tylko raz, a potem możemy dokładać kolejne moduły i elementy w miarę potrzeb. A po zainwestowaniu w dobrą centralkę możemy cieszyć się kolejnymi udogodnieniami przez wiele lat.
Inaczej jest w przypadku instalacji kablowej, gdzie musimy już na początku przewidzieć całą instalację, zainwestować w okablowanie, przygotować osobne pomieszczenie, w którym kable będą się łączyć i zainstalowane będą urządzenia sterujące. Jest to rozwiązanie bardzo dobre jeśli wiemy czego chcemy i mamy dobry projekt. Ale projekt takiej instalacji również dużo kosztuje, przez co warto go zrobić jeśli rzeczywiście wiemy co nam będzie potrzebne. A jeśli nie jesteśmy pewni, to warto rozważyć instalację bezprzewodową, która pozwoli na eksperymentowanie, uczenie się systemu, wprowadzanie kolejnych elementów w miarę potrzeb i kiedy rodzina zaakceptuje automatycznie działające funkcje.
Na przykład czujnik ruchu zamontowany na stałe wymaga odpowiedniego rozkładu pomieszczenia. Ogranicza to naszą wolność przemeblowania. A czujnik bezprzewodowy może zostać łatwo przeniesiony w inne miejsce jeśli stwierdzimy na przykład że salon ma się stać gabinetem, albo postanowimy zabudować kuchnię. A to znacznie ogranicza koszty przebudowy instalacji.
A co jeśli stwierdzę że to bez sensu?
Najważniejsze w przypadku systemu bezprzewodowego wydaje nam się to, że jeśli taki system w domu się nie sprawdzi, choćby nie uzyska akceptacji żony, to zawsze można go wystawić na portalu aukcyjnym czy ogłoszeniowym i sprzedać. Jeśli zainwestowaliśmy w znany i popularny system, który do tego wygląda ładnie, to ze sprzedażą nie będzie problemu.
Dlatego właśnie warto wybrać system, który jest popularny i pozwoli na ewentualną zmianę decyzji z niewielką stratą, ale za to z dużym bagażem doświadczeń.